Przedmiot: NEUROBIOLOGIA
Fizjoterapia I rok (studia 2 stopnia)

PROGRAM ĆWICZEŃ

Ćwiczenie 1: Morfologiczne i elektrofizjologiczne metody badań układu nerwowego.

budowa i funkcje komórki nerwowej
struktura błony komórkowej i transport błonowy
elektrofizjologia neuronu
przewodnictwo nerwowe
struktura i rola synapsy
przewodnictwo synaptyczne i neurotransmitery
dywergencja i konwergencja w układzie nerwowym
rodzaje transportu aksonalnego
znaczniki enzymatyczne i fluorescencyjne i ich zastosowanie w badaniu połączeń nerwowych
mikroskopowa analiza miejsca podania znacznika i identyfikacja znakowanych neuronów w pniu mózgu
zewnątrzkomórkowa i wewnątrzkomórkowa rejestracja potencjałów czynnościowych i postsynaptycznych z neuronów
wykorzystanie potencjałów antydromowych do badania połączeń nerwowych
patch-clamp i voltage-clamp

Ćwiczenie 2: Tkanka mięśniowa i jednostki ruchowe

Ćwiczenie 3: Potencjały czynnościowe z mięśni (EMG). Drżenie fizjologiczne:

zasady przeprowadzenia badania EMG
potencjał czynnościowy pojedynczego włókna i jednostki ruchowej: kształt, amplituda, czas trwania
patologiczne potencjały czynnościowe
zapis prosty i interferencyjny
prawidłowy zapis elektromiograficzny
uszkodzenie miogenne jednostek ruchowych: mechanizm uszkodzenia i obraz EMG
uszkodzenie neurogenne jednostek ruchowych: mechanizm uszkodzenia i obraz EMG
obserwacja drżenia fizjologicznego mięśni zginaczy palców
przyczyny drżenia fizjologicznego
cechy drżenia fizjologicznego
podstawowe informacje o drżeniu patologicznym

Ćwiczenie 4: Rdzeń kręgowy

położenie i budowa zewnętrzna rdzenia kręgowego
budowa wewnętrzna rdzenia kręgowego
istota biała i istota szara
komórki nerwowe rogu tylnego, istoty pośredniej i rogu przedniego
ośrodki autonomiczne w rdzeniu kręgowym
wybrane drogi wstępujące (czuciowe) rdzenia kręgowego: droga rdzeniowo-wzgórzowa boczna i przednia, droga rdzeniowo-opuszkowa (pęczek smukły i klinowaty), droga rdzeniowo-móżdżkowa przednia i tylna
wybrane drogi zstępujące (ruchowe) rdzenia kręgowego: droga korowo-rdzeniowa, droga czerwienno-rdzeniowa, droga przedsionkowo-rdzeniowa przyśrodkowa i boczna
znaczenie rdzenia kręgowego dla ruchu

Ćwiczenie 5: Pień mózgu i móżdżek

budowa zewnętrzna i wewnętrzna pnia mózgu (rdzeń przedłużony, most, śródmózgowie)
nerwy czaszkowe i ich jądra ruchowe, czuciowe i autonomiczne
jądro smukłe i klinowate, jądro dolne oliwki, jądro czerwienne oraz ich połączenia aferentne i eferentne
twór siatkowaty pnia mózgu
rola pnia mózgu w sterowaniu ruchem
budowa makroskopowa móżdżku
budowa mikroskopowa móżdżku (struktura warstwowa kory, istota biała, włókna nerwowe, jądra móżdżku)
połączenia móżdżku (drogi doprowadzające i odprowadzające związane z ruchem, szczególne znaczenie połączeń z narządem równowagi)
funkcje i czynność móżdżku
zaburzenia czynności motorycznych wynikające z uszkodzeń móżdżku

Ćwiczenie 6: Półkule mózgu

wzgórze: położenie i rola
budowa zewnętrzna półkul mózgu
organizacja wewnętrzna półkul (kora mózgu, jądra podkorowe, istota biała, rodzaje włókien)
budowa mikroskopowa kory nowej (neocortex), cytoarchitektonika kory ruchowej
lokalizacja czynności w korze mózgu (pola rzutowania)
korowe ośrodki ruchowe i programowanie ruchów dowolnych
położenie i rola jąder kresomózgowia
układ limbiczny
kora kojarzeniowa i wyższe czynności nerwowe
uczenie się i pamięć
ośrodki mowy
specjalizacja półkul mózgu

TEMATYKA PREZENTOWANA WYŁĄCZNIE NA WYKŁADACH

REGULAMIN ĆWICZEŃ

Ćwiczenia odbywają się w podgrupach, w salach ćwiczeń Zakładu Neurobiologii, w kolejności ustalonej przed rozpoczęciem zajęć.
Obecność na ćwiczeniach jest obowiązkowa. Student traci prawo do zaliczenia zajęć, jeśli liczba nieobecności na wszystkich ćwiczeniach przekracza 30%. Nie ma możliwości odrabiania ćwiczeń.
Studenci, którzy uzyskali zgodę na indywidualną organizację studiów, zobowiązani są przed rozpoczęciem semestru uzgodnić z prowadzącymi ćwiczenia stały termin odbywania ćwiczeń.
Na zakończenie ćwiczeń przeprowadzane jest zaliczenie z całości materiału. Podstawę przygotowania stanowią wykłady, ćwiczenia i wskazane piśmiennictwo.
Podstawą oceny zaliczenia przedmiotu w I terminie jest suma punktów uzyskana na sprawdzianie końcowym, ocenianym w skali od 0 do 20 punktów:
- < 11 niedostateczny
- 11 – 12.5 dostateczny
- 13 – 14.5 dostateczny+
- 15 – 16.5 dobry
- 17 – 18.5 dobry+
- 19 – bardzo dobry
Dodatkowe punkty można uzyskać za obecność na wykładach (1 pkt) oraz obecność na wszystkich ćwiczeniach (1 pkt).

ZALECANE PODRĘCZNIKI

J. GÓRSKI (RED.) „FIZJOLOGICZNE PODSTAWY WYSIŁKU FIZYCZNEGO”, PZWL WARSZAWA, 2006
ROZDZIAŁ 1 - PIOTR KRUTKI, JAN CELICHOWSKI „UKŁAD NERWOWY” ROZDZIAŁ 2 - JAN CELICHOWSKI „UKŁAD MIĘŚNIOWY”
J. GÓRSKI (RED.) „FIZJOLOGIA CZŁOWIEKA”, PZWL WARSZAWA, 2010
W.F. GANONG „FIZJOLOGIA. PODSTAWY FIZJOLOGII LEKARSKIEJ”, PZWL WARSZAWA, 2007
S. KONTUREK „FIZJOLOGIA CZŁOWIEKA”, ELSEVIER URBAN & PARTNER, WROCŁAW 2007
K. GROTTEL, J. CELICHOWSKI „ORGANIZACJA MIĘŚNIA I STEROWANIE RUCHEM. CZ. I. ORGANIZACJA MIĘŚNIA”, AWF POZNAŃ, 2000
K. GROTTEL, P. KRUTKI „ORGANIZACJA MIĘŚNIA I STEROWANIE RUCHEM. CZ. II. STEROWANIE RUCHEM”, PWN WARSZAWA-POZNAŃ, 1996
BOCHENEK, M. REICHER „ANATOMIA CZŁOWIEKA. T.IV - UKŁAD NERWOWY OŚRODKOWY”, PZWL WARSZAWA, 1989
LONGSTAFF „KRÓTKIE WYKŁADY. NEUROBIOLOGIA” PWN WARSZAWA 2002
G.G. MATTHEWS „NEUROBIOLOGIA. OD CZĄSTECZEK I KOMÓREK DO UKŁADÓW”, PZWL WARSZAWA, 2000